ZARF (BELİRTEÇ)
Zarflar; fiilleri, fiilimsileri, sıfatları ya da kendi türünden sözcükleri anlam bakımından etkileyen sözcüklerdir.
Matematik yazılısına çok çalıştım.
Nisa, çok çalışacağını söyledi.
Ahmet, çok çalışkan bir öğrencidir.
Leyla, yıl boyunca çok planlı çalıştı.
Konuşulanlardan rahatsız olunca ortamı sessizce terk etti. .
Doğum gününü unutmadığını anlayınca çok mutlu oldu.
Üzerindeki gömlek eski duruyordu.
Üzerinde eski gömlek vardı.
Hızlı konuştuğu için dedikleri anlaşılmıyor.
İnternet sitesindeki içeriklere hızlı erişim sağlanamıyor.
TÜRLERİNE GÖRE ZARFLAR
Durum Zarfı
Zaman Zarfı
Yer – yön Zarfı
Miktar Zarfı
Soru Zarfı
İşaret Zarfı
DURUM ZARFI
Fiilin ve fiilimsinin durumunu, nasıl yapıldığını belirten zarflardır. “Nasıl’’ sorusuna cevap verir.
Anlattığım bütün konuları dikkatle dinledi.
Suçunu kabul edip odasına sessizce gitti.
Şairin abartılı söyleyişlerden kaçınması gerekir.
Yavaşça bardakları raflara dizdi.
Durum zarfına ‘’kesinlik, olasılık, yaklaşıklık, yineleme’’ anlamı taşıyan sözcükler de dahil edilir.
Göreceksin bak, bu sefer kesin kazanacağız.
Belki bu kahvede aradığımız adresi bilen vardır.
Ben o sene hemen hemen askerlik çağındaydım.
Şüphesiz, kuşkusuz, asla, hiç, kesinlikle, elbette…
Keşke, galiba, herhalde, sanırım, bakarsın…
Yine, bir daha…
ZAMAN ZARFI
Fiilin ve fiilimsinin zamanını bildiren zarflardır. “Ne zaman?’’ sorusuna cevap verir.
Bugün çalışan, yarın rahat eder.
Öğleden sonra elinde birkaç poşetle kapıda belirdi.
Az önce ablasıyla markette gördüm onu.
Akşam, teyzemlere oturmaya gidelim.
Akşam, bence günün en kasvetli vaktidir.
Geceleri sahilde uzun yürüyüşler yapardık.
Sen yanımda yoksun, o yüzden geceleri sevmiyorum.
YER – YÖN ZARFI
Fiilin ve fiilimsinin yönünü bildiren zarflardır. “Nereye?’’ sorusuna cevap verir.
Ayağının ucuyla kapıyı iterek içeri girdi.
Adımını önce o ileri attı.
Dışarı çıkacak hali kalmamıştı.
Dışarıya çıkacak hali kalmamıştı.
Biraz bekleyip dışarı çıktık.
Biraz bekleyip dışarıya çıktık.
Arkadaşları gidince yukarı çıktı.
Arkadaşları gidince yukarı kata çıktı.
Araba yanlışlıkla geri gidince olanlar oldu.
Arabayı yanlışlıkla geriye gidince olanlar oldu.
MİKTAR (AZLIK – ÇOKLUK) ZARFI
Fiilleri, fiilimsileri, sıfatları ve kendi türünden sözcükleri azlık – çokluk, derece, üstünlük,
aşırılık yönüyle belirten zarflardır. ‘’Ne kadar?’’ sorusuna cevap verir.
Sabahtan beri oynadıkları için çok yoruldular.
Bu konuda epeyce konuşunca anlaşmaya vardık.
En güzel günlerim sizin yanınızda geçti.
Bugün oldukça bereketli geçti.
Bu konuda daha iyi bir kaynak bulamazsın.
Erken gelmişiz, tören daha başlamadı.
SORU ZARFI
Fiilleri soru yoluyla belirten zarflardır.
“NASIL, NE ZAMAN, NE KADAR, NEDEN, NİÇİN, NE, NİYE, NE DİYE’’
Yazarın son kitabını nasıl buldun?
Nasıl bir elbise giyeceksin davette?
Görüşmeyeli nasılsın?
Daha ne kadar bekleyeceğiz?
Yarın ne kadar soru çözmen gerekiyor?
Ödevlerinin ne kadarını bitirdin?
Bu adam saatlerdir burada ne bekliyor?
Ne amaçla böyle bir karar aldınız?
Ona dün gece ne anlattın?
Verdiğin sözü tutmayı ne zaman öğreneceksin?
Neden bir köşeye çekilmiş, sessiz sedasız oturuyor?
Sen bizimle niye gelmiyorsun?
Niçin bunları bana veriyorsun?
Kardeşine ne güzel bir isim bulmuşsun.
İŞARET (GÖSTERME) ZARFI
Fiilleri ve fiilimsileri işaret yoluyla belirten zarfardır.
İşte gidiyorum, bir şey demeden
Madem bu kadar merak ettiniz, işte anlatıyorum.